Somnifobia, czyli lęk przed spaniem – objawy, przyczyny, leczenie

Jeśli co wieczór ogarnia cię paniczny lęk przed zaśnięciem, czujesz irracjonalny strach przed snem, utratą świadomości i kontroli nad ciałem, a nawet tym, że możesz się już nie obudzić, prawdopodobnie cierpisz na somnifobię. Dlaczego tak się dzieje? Jak jeszcze może się objawiać to zaburzenie i w jaki sposób je leczyć?

Czym jest somnifobia?

Somnifobia to zaburzenie nerwicowe, które sprawia, że dotknięta nim osoba (hipnofob) odczuwa chroniczny i niewytłumaczalny lęk przed zasypianiem oraz tym, co może się podczas snu wydarzyć. Ta swoista fobia pojawia się zazwyczaj w dzieciństwie lub w młodości i nieleczona trwa latami. Jej uciążliwe objawy z czasem nasilają się, uniemożliwiając człowiekowi normalne funkcjonowanie.

Somnifobia – objawy

Początkowe symptomy tej fobii mogą wyglądać dość niewinnie. Odczuwa się pewne zaniepokojenie, gdy przychodzi pora snu. Uczucie niepokoju w nocy utrzymuje się, co powoduje wybudzanie i zakłóca efektywny wypoczynek.

W pierwszych stadiach choroby w ciągu dnia somnifobia nie daje objawów. Strach przed snem pojawia się dopiero wieczorem. Kiedy jednak zaburzenie jest już bardziej nasilone, hipnofob lęk przed spaniem odczuwa już na samą myśl o śnie lub nawet na widok ziewającej osoby. Ataki paniki podczas zasypiania stają się coraz bardziej uciążliwe, coraz trudniej więc o zdrowy, regeneracyjny sen.

Lęk przed zaśnięciem – czego boją się chorzy

Chorzy boją się zasnąć, obawiając się utraty świadomości, niemożności kontrolowania swojego ciała, a nawet śmierci w czasie snu. Myślą o zagrożeniach i nieszczęśliwych wypadkach, jakie mogą mieć miejsce w nocy, gdy śpią (pożar, włamanie, napad). Czują też strach na myśl o sennych koszmarach, tak zwanym porażeniu przysennym (określanym też jako senny paraliż) czy lunatykowaniu.

Strach przed snem – w jaki sposób reaguje ciało

Somnifobia potrafi zawładnąć umysłem i wpływa też na ciało. Uporczywemu i nieuzasadnionemu lękowi przed spaniem towarzyszą objawy fizyczne. Oddech się spłyca i przyspiesza, mogą wystąpić bóle brzucha, głowy, duszności, mdłości, drżenie kończyn, ucisk w klatce piersiowej, dreszcze lub nadmierne pocenie się. Charakterystyczne jest również kołatanie serca przy zasypianiu. Symptomy te są wywoływane chorobliwym strachem przed snem i jednocześnie potęgują go, utrudniając zaśnięcie i wywołując dalsze konsekwencje.

Somnifobia – jakie są jej konsekwencje

Chorzy czujący niepokój przed snem i mający coraz silniejsze ataki paniki podczas zasypiania funkcjonują coraz gorzej – zarówno w sferze psychicznej, jak i fizycznej. Pogarsza się ich samopoczucie i stan zdrowia. Są apatyczni, niewyspani, przemęczeni i znerwicowani. Mają problemy z pamięcią, koncentracją, logicznym myśleniem i efektywnym działaniem. Popadają w stany depresyjne. Spada wydolność i naturalna odporność, rozwijają się inne choroby, w tym między innymi schorzenia przewlekłe, jak nadciśnienie czy cukrzyca. Jakość ich życia znacznie się pogarsza ze względu na brak snu. Jeżeli nie podejmuje się terapii, wyniszczenie organizmu postępuje, co w końcu zagraża życiu.

Somnifobia – przyczyny

Lęk przed spaniem jest fobią, której przyczyny nie są do końca poznane i jednoznacznie potwierdzone. Funkcjonuje kilka teorii na ten temat. Podejrzewa się między innymi, że podłożem hipnofobii może być stres pourazowy i traumatyczne przeżycia z dzieciństwa. Strach przed snem może być też uwarunkowany genetycznie albo generowany przez inne, współistniejące zaburzenia lękowe i zaburzenia snu (parasomnie i dyssomnie). Próba odkrycia przyczyny somnifobii w danym przypadku jest niezwykle istotna w jej leczeniu.

Somnifobia – leczenie

Leczenie somnifobii jest zwykle długim procesem wymagającym cierpliwości i pracy nad sobą osoby chorej. Na początku terapii włącza się często środki farmakologiczne, aby stłumić objawy, fizycznie wzmocnić organizm, pozwolić mu się wyspać i zregenerować. Potem podejmuje się psychoterapię, w trakcie której hipnofob musi uświadomić sobie, z czego wynika jego lęk przed zasypianiem, i wypracować z terapeutą metody radzenia sobie z tym.

Równolegle należy szczególnie starannie zadbać o higienę snu, odpowiednie nawyki i właściwe postrzeganie kwestii sennego wypoczynku oraz warunki w sypialni, które sprzyjają głębokiemu relaksowi (w tym komfortowe posłanie). W wielu przypadkach zasadne i pomocne jest także praktykowanie różnego rodzaju technik relaksacyjnych i innych patentów, które pomagają uspokoić ciało i umysł przy zasypianiu.

***

Potrzebujesz porady przy aranżowaniu idealnej sypialni dla hipnofoba? Zapraszamy do kontaktu z nami!